Strona Główna
Informator Miasta >>
• Strona Główna
• Historia Częstochowy
• Jasna Góra, Historia
• Zdjęcia Częstochowy
• Historia Powiatu
• Kompendium Historyczne
• Przewodnik z 1909
• Plan Miasta (1909)
• Prezydent Częstochowy
• Rada Miasta i Dzielnic
• Herb Częstochowy
• Wirtualny Plan Miasta
• Dzielnice Częstochowy
• Na Dawnej Pocztówce
• Na Dawnej Fotografii
Instytucje >>
• Kościoły i Parafie
• Komisariaty Policji
• Ośrodki Pomocy
• Sądy i Urzędy
• Straże Pożarne
• Banki
- Bankomaty
- Kantory
Kultura i Sztuka >>
• Galeria Rysunków
• Biblioteki Księgarnie
• Obiekty Muzealne
• Ośrodki Kulturalne
• Zabytki i Pomniki
• Filharmonia Częstochowska
• Teatr Adama Mickiewicza
• Ośrodek Kultury Filmowej
• Imprezy Kulturalne
• Częstochowskie Galerie
Komunikacja >>
• Linie Miejskie MPK
• Linie Podmiejskie MPK
• Rozkład jazdy PKP
• Rozkład jazdy PKS
• Firmy Kurierskie
• Przewozy Autokarowe
• Usługi Transportowe
• TAXI
Edukacja >>
• Kursy Językowe
• Kursy Zawodowe
• Żłobki i Przedszkola
• Szkoły Podstawowe
• Gimnazja
• Szkoły Średnie
• Szkoły Policealne
• Wyższe Uczelnie
Turystyka >>
• Biura Podróży
• Atrakcje Turystyczne
• Jura Częstochowska
• Motele Zajazdy i Inne
• Wykaz Hoteli
Sport >>
• Obiekty Sportowe
• Imprezy Sportowe
• Sklepy i Hurtownie
• Kluby i Związki
• Baseny Kąpielowe
• Korty Tenisowe
Medycyna >>
• Szpitale
• Przychodnie Poradnie
• Przychodnie dla zwierząt
• Pogotowia Ratunkowe
• Prywatne Gabinety
• Sklepy Medyczne
• Apteki
• Lekarze Specjaliści
Stomatolodzy
Okuliści
Dermatolodzy
Chirurdzy
Neurolodzy
Ginekolodzy
Psychiatrzy
Kardiolodzy
Choroby wewn.
Laryngolodzy
Medycyny Pracy
Pozostali
• Optyczne Zakłady
Statystyka >>
01. Dodaj do Ulubionych
02. Strona Startowa
Brak przeglądarki Flash.
Wszelkie Prawa Zastrzeżone
Przydatne Linki >>
• linki
Częstochowa z lotu ptaka
• Centrum Czestochowy z Lotu Ptaka
• Panorama Miasta Częstochowa
• Okolice Miasta Częstochowa
• Jasna Góra i Obiekty Sakralne
• Zamki i warownie jurajskie
• Zakłady przemysłowe i inwestycyjne
• Powódz w regionie Częstochowskim
• Pokaż całą galerię
• Ksiazki i Przewodniki po Czestochowie
• Stare dokumenty o Czestochowie
• Etykiety, mapy, bilety
• Więcej na www.staraczestochowa.pl
Aktualności Częstochowa, kultura i sztuka
Jak wyglądał Częstoch?
Choć wyglądu Częstocha dokładnie nie znamy, nie posiadamy bowiem – co zrozumiałe – ani jednej jego podobizny, to możemy jednakże pokusić się o przybliżony jego rysopis, choćby po to, by nasze wyobrażenie o nim przybrało bardziej realny wymiar. Poniższe uwagi, zebrane w luźniejszej formie, niech będą przeto garścią spostrzeżeń skierowanych raczej do artystów – rysowników, malarzy, rzeźbiarzy – którzy poszukują niezbędnych odniesień chcąc uczynić portret Częstocha jeszcze prawdziwszym i piękniejszym.
Powiedzmy zatem coś najpierw o posturze Częstocha. Zrozumiałe jest, że aby mógł on otrzymać i pełnić funkcję strażnika traktu – w dodatku w okresie działań wojennych – musiał zarazem być silny i bardzo sprawny. Przy tym, skoro pokonywał on stale znaczne odległości dzielące jego strażnicę od grodu Mirów, a przypomnijmy, że w obie strony było to około 20 km, musiał być w ogóle wysportowany, tj. bez trudu pokonywał większy dystans, zręcznie wspinał się po skałach i dobrze biegał. Nie przesadzimy więc chyba twierdząc, że Częstoch swobodnie mógł przebiec cały ów półmaraton. Był zatem sylwetki raczej szczupłej, lecz przy tym silnej i masywnej. Będąc jednocześnie wojownikiem, musiał biegle władać bronią, by stawić czoła nawet kilku uzbrojonym napastnikom. Nie mógł się bać, był więc twardy, odporny psychicznie. Musiał ogólnie budzić respekt, był zatem dość wysoki. Przypuszczamy więc, że Częstoch miał przynajmniej sążeń wzrostu (180 cm), co w tamtych czasach wyróżniało go wśród reszty wojów.
Przejdźmy teraz do ubioru Częstocha. Przede wszystkim miał on jeden ubiór, tzn. strój bojowy. Sposób ubierania się strażnika, choć z jednej strony różnił się od stroju wojskowego – rycerza czy lekkozbrojnego tarczownika – to z drugiej strony zawierał elementy typowe dla codziennego ubioru ówczesnego mężczyzny. Częstoch zatem nosił długą, sięgającą niemal do kolan koszulę – rodzaj luźnego kitla z rozcięciem pod szyją i szerokimi rękawami – najpewniej z płótna lnianego w kolorze jasnoszarym. Koszulę tę miał wypuszczoną na podobnie płócienne spodnie, także szerokie, lecz nieco przykrótkie – tzw. pludry – gdyż sięgające ledwie do kostek. Za to buty Częstoch miał wyższe, zakrywające kostki, a ponieważ były to solidne buty rycerskie – otrzymane z wojskowego przydziału – przeto należy im się kilka słów uwagi.
Były to również buty całoroczne, przy czym oba jednakowe, tzn. stawały się prawym i lewym dopiero przez rozchodzenie. Kształtem nieco przypominały wyższe i bardziej czubate trampki – bez cholew oraz bez wyodrębnionych podeszw, a więc tym bardziej bez obcasów. Obuwie takie szyte było z jednego grubego kawałka skóry w ten sposób, że po zszyciu ściegiem wywracano but miazdrą – szorstką stroną skóry – do wewnątrz, tak by liczko, czyli gładka strona skóry była z wierzchu. Ścieg znajdował się zatem u góry, pośrodku, wzdłuż buta. Obuwie takie było ściągane rzemieniem nad kostką, niczym sznurówką. Buty wojskowe były dodatkowo wzmacniane, sądzimy więc, że miały wewnątrz miękkie wkładki, na zewnątrz impregnowane spody, a pod nimi zapewne też ćwieki, by nie ślizgały się po śniegu. Dodatkowo zimą Częstoch nosił w nich ciepłe wkładki – futrzane lub płócienne, bądź onuce.
W chłodniejsze dni jego strój dopełniała narzutka wełniana, też w kolorze jasnym, zimą zaś nosił kożuch i futrzaną czapkę, okręcając przy tym u dołu wokół nogawek swych pludrów futrzane paski, niczym getry. Co wyróżniało dalej strój Częstocha, to był pas wojskowy. Spodnie wiązał sznurkiem konopnym, natomiast na zewnątrz koszuli nosił szeroki rycerski pas, ze skóry, z solidną żelazną sprzączką. Wbrew pozorom ówczesne sprzączki niewiele różniły się od dzisiejszych – były tylko prościej, mozolniej i mniej starannie wykonane. Identycznie jednak spełniały swą rolę. Przechodząc już do uzbrojenia, przy pasku tym Częstoch przypięty miał nóż, któremu z racji jego ważnej funkcji poświęcimy teraz nieco więcej miejsca.
Nóż Częstocha przede wszystkim był znacznych rozmiarów, gdyż w pewnym sensie rekompensował mu brak miecza, której to broni – jako strażnik – Częstoch nie używał. Rzecz zrozumiała, ciężki i długi miecz wykluczałby jego sprawne i szybkie poruszanie się oraz wdrapywanie po skałach. Za to duży nóż, prawie już krótki miecz, służył mu wręcz znakomicie. Kindżał Częstocha miał bowiem około 45 cm długości, z czego 30 cm stanowiło ostrze, zaś 15 cm rękojeść z jelcem (osłoną dłoni). Nóż miał prostą, obosieczną głownię, przy czym w jednej trzeciej ostrza brzeszczot gwałtownie się zwężał tworząc – podobnie jak to ma miejsce w sztylecie czy puginale – wąski i kłujący sztych. Takie zakończenie noża stanowiło lepszą oręż w walce z pancerzem przeciwnika, gdyż atakowało spojenia czy raczej szczeliny zbroi. Kindżał Częstocha przypominał więc duży bagnet, szeroki kord, a nawet noże wschodnie – grecką czy kaukaską kamę. Zapewne był jednak frankoński, gdyż solidne niemieckie noże wojskowe były wówczas dość często spotykane w uzbrojeniu polskim. Swój kindżał Częstoch nosił z lewej strony pasa, w żelaznej pochwie – zakończonej małą główką – by nie zraniła go w nogę.
Skąd jednak importowany nóż u Częstocha? Jeśli przypomnimy sobie, parokrotnie już wcześniej wspomnianą, postać magnata imieniem Luch z Lubnicza, a przy tym skojarzymy – będące w posiadaniu jego rodu – kosztowne i ekskluzywne geometryczne grody, to łatwo uświadomimy sobie, że majątek zbił on na handlu bronią. Luch więc zaopatrywał nasze trzy kasztelanie w kute z wysokiej jakości stali, długie zachodnie miecze – najczęściej sprowadzane z Burgundii i Turyngii. Gdy po najeździe Mieszka II Saksonia nałożyła embargo na dostawy broni do Polski i na Połabie, Luch dalej sprowadzał miecze i noże wojskowe, tyle że je szmuglował. Dzięki temu rycerze w forcie Krzepa czy Msta, oraz w kasztelu Miromira, wcale nie byli gorzej uzbrojeni niż ich odpowiednicy z Anglii czy Francji. Dodajmy jednak, że hełmy były produkcji rodzimej – zarówno szyszaki, czyli hełmy w kształcie szyszek (oficerskie), jak i kłobuki, czyli hełmy półokrągłe (zwykłych wojów), produkowano w Kotłowie. Co ciekawe, z Czech i Moraw natomiast sprowadzano głównie topory, czekany i tasaki.
Przyjrzyjmy się teraz bliżej reszcie uzbrojenia Częstocha. Właściwie, poza kindżałem, miał on jeszcze tylko jedną broń – za to bardzo groźną – a mianowicie drąg. Nie był to jednak zwykły drąg, czyli prosty gruby kij. Drąg Częstocha, zwany inaczej „półsąg”, gdyż posiadał długość równą połowie sążnia (ok. 90 cm), był bronią obuchową, specjalnym drągiem bojowym, dodatkowo okutym i wzmocnionym. Wykonany z twardego, odpornego drewna – najpewniej dębowego – miał on na klindze trzy okucia, stalowe lub przynajmniej żelazne, które zaciśnięte były dookoła, oraz połączone z sobą wzdłuż. Środkowe okucie było najszersze, natomiast znajdujące się przy rękojeści najgrubsze, tworząc zarazem osłonę dłoni, czyli okrągły w tym wypadku jelec. Półsąg Częstocha posiadał uchwyt dwuręczny, opleciony najpewniej skórą, by ściśle przylegał do rąk. Broń ta nie była jednak typem maczugi czy buzdyganu, nie posiadała więc ostrych ani wystających części, była gładka, stąd Częstoch nosił ją na plecach w specjalnym skórzanym pokrowcu przypominającym wąski kołczan.
Sposób posługiwania się półsągiem zależał głównie od uzbrojenia przeciwnika. Przede wszystkim było to jednak narzędzie obronne, którym Częstoch tylko odpierał atak. Wydaje się więc, że sztuka walki półsągiem polegała po pierwsze na odparowaniu ciosu przeciwnika i zaraz potem zadaniu ciosu zaczepnego. Pierwsze uderzenie Częstocha mogło być jednak ciosem kończącym walkę. Swym drągiem Częstoch był bowiem w stanie przetrącić odyńca. Zwykle kończyło się więc na porachowaniu kości przeciwnikom, którzy niezależnie od rodzaju broni uciekali wnet przed nim w popłochu. Częstoch półsągiem mógł nawet odparować cios mieczem, a że jego drąg był znacznie lżejszy od miecza, stąd sam atakował nim napastnika dużo szybciej i sprawniej.
Nie znamy zatem jedynie tylko jeszcze twarzy Częstocha. Jakie mógł mieć on rysy? Wydaje się, że kolor włosów miał typowo słowiański, czyli był jasnym, wręcz płowym blondynem. Gdy we wrześniu 2008 roku nagle – jakby pod wpływem aury tych okolic – zająłem się Częstochem, przyszła mi wówczas do głowy pewna myśl. Mianowicie, od początku miałem w głowie gotowy, choć zarazem jeszcze nieco zamglony, wizerunek Częstocha. Był on, podobnie jak wyniki reszty badań, efektem pewnej mojej intuicji. Potem, przez dłuższy czas, wśród zdjęć różnych osób – najczęściej znanych postaci – szukałem owej twarzy, najbliższej intuicji owego wizerunku. I wreszcie, chyba po pół roku, znalazłem osobę o twarzy nad wyraz do niego podobnej. Gdyby więc ktoś zapytał mnie, jakie moim zdaniem rysy twarzy miał Częstoch, to powiedziałbym, że niczym bliźniak podobny doń jest Edwin Van der Sar. Z tą różnicą, że Częstoch – jak wspomniano – nie był tak wysoki i zarazem był odeń znacznie silniejszej postury. Każdy jednak może posiadać własną – czy to artystyczną, czy też intelektualną – w tym względzie intuicję.
źródło:
Dzia≥:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
Pozostałe w kategoria:
Historia
Miasto pamięta o Tadeuszu Gierymskim
9 czerwca minęła 90. rocznica urodzin związanego z Częstochową poety. Tadeusz Gierymski urodził się w Płońsku w 1928 roku. Był poetą, prozaikiem, odkrywcą talentu poetyckiego Haliny Poświatowskiej. Jako poeta debiutował w 1955 roku w ,,Tygodniku Powszechnym”.
2018-06-09
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
8 czerwca w Ośrodku Promocji Kultury „Gaude Mater” odbyła się promocja książki „Częstochowa a obrona Lwowa” pod redakcją Ryszarda Stefaniaka oraz Rafała Piotrowskiego. Publikacja zostanie przekazana do częstochowskich szkół. Rozstrzygnięto też konkursy organizowane pod hasłem ,,Częstochowa o wolność i niezawisłość”.
2018-06-09
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki do Częstochowy
W 150 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego.
2013-01-24
Pradawna Częstochowa
Kultura celtycka, która na Dolnym Śląsku zaczęła się – jak wspomniano – od przybycia wojsk Bojów pod wodzą Lugoniusa, trwała w tamtym rejonie przez następne stulecia, przechodząc następnie również na sąsiednie ziemie opolskie i pogórze górnośląskie. Między początkiem IV wieku, a połową I wieku p.n.e., dzieje tej kultury są jednak mało znane – danych dostarczają nam głównie badania archeologiczne, brak jest natomiast zupełnie miarodajnych źródeł historycznych.
2013-01-10
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Z kartek suplementu do cyklu „od parafii do parafii…”
2013-01-10
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Historyczne miejsce wielkiej bitwy stoczonej w czasie Insurekcji Kościuszkowskiej pod Szczekocinami. Odbyła się ona na polach między Wywłą (dawne województwo kieleckie) i Chebdziem (dawne województwo częstochowskie). Siedem lat temu podałem, że istnieje między tymi wioskami polne wzgórze z wysoką samotną topolą, pod którą jest ziemny kopiec z wysokim krzyżem i nową kamienną tablicą, a obok - pod młodymi brzózkami - wbito w ziemię wiązkę kos na sztorc.
2012-09-27
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Zespół szkół średnich (ogólnokształcąca i technikum) - przy ul. A. Mickiewicza – otrzymał już w 1990 roku imię pułkownika Zygmunta Chmieleńskiego – dowódcy słynnego oddziału powstańczego z 1863 roku, który stoczył kilka bitew z Moskalami na Koniecpolskiej Ziemi.
2012-09-13
Średniowieczny Klasztor Lelowski
W bogatej historii Lelowa, przez szereg stuleci, sporą rolę odgrywał zakon Franciszkanów. Dzisiaj nie wiele osób zdaje sobie sprawę ,że w mieście tym aż do XIX wieku istniał klasztor oraz przyległy do niego kościół należący do tego właśnie zgromadzenia. Nie mamy pewności kiedy po raz pierwszy mnisi zamieszkali w Lelowie, jednak za najbardziej prawdopodobną wersję należy uznać, iż stało się to w drugiej połowie XIII wieku dzięki Bolesławowi Wstydliwemu.
2012-06-28
Dzieje częstochowskiego Browaru
Z końcem I wojny światowej nastała nowa rzeczywistość. Lokalny przemysł na czele z Browarem Kazimierza Szwede, aby dalej prosperować musiał odbudować przedwojenne kontakty i znaleźć rynki zbytu. W 1920 roku zakład piwowarski przekształcono w Spółkę Akcyjną, a jej statut pozwalał na działalność na terenie Polski i za granicą. 12 lat później jej główny założyciel – Kazimierz Szwede zmarł, a funkcję prezesa na krótko przejął Henryk Wolf.
2012-05-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Wracając do opisanego w poprzednim odcinku gospodarstwa Wawrzyńca Wilka przekazanego w 1989 roku misjonarzom Krwi Chrystusa, to w ciągu następnych 5 lat powstał tutaj Dom Misyjny z dużą kaplicą w środku. Pozwoliła ona na powołanie parafii pod wezwaniem św. Kaspra del Bufalo (w 1998 r.). Jej patron to Włoch żyjący w latach 1786-1837, który założył Kongregację Misjonarzy Krwi Chrystusa.
2012-05-26
Kasztelania Miromira
W dalszym ciągu pozostając w kręgu imion protoplastów Staropolski, uzupełnimy najpierw rozpoczęty opis imienia Miromir, po czym przejdziemy do imion dwóch pozostałych kasztelanów naszego regionu, tj. Widorada i Siewierza.
2012-05-26
Dogasanie częstochowskich zapałek
Przystanek na trasie Szlaku Zabytków Techniki, biały kruk na skalę europejską – tak można jeszcze tytułem wstępu powiedzieć o częstochowskim Muzeum Produkcji Zapałek, niestety nie ma pewności co do jego dalszych losów. Pod koniec ubiegłego miesiąca z powodu ponad 60 tys. zł długu odłączono prąd w dawnej fabryce. Działające maszyny prezentujące proces powstawania zapałek bez zasilania są tylko nieruchomymi eksponatami, a sam budynek jest lekko mówiąc w nienajlepszej kondycji.
2012-04-26
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Erygowana 12 lipca 1606 roku przez biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego. Kościół ustanowił w tym samym roku król Zygmunt III Waza. Parafia w Poczesnej ma już swoją bogatą historię, ponad czterystuletnią.
2012-04-26
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Oddalona o ponad 3 km od Jasnej Góry Grabówka (dzisiejsza północno – zachodnia dzielnica Częstochowy) jest położona na wysokości 282 mnp. Pierwsza pisana wzmianka o niej pochodzi z 1385 roku. Wtedy to wieś tą – o pierwotnej nazwie Grabowa - nadał klasztorowi jasnogórskiemu książę Władysław Opolski.
2012-04-26
Kasztelania Miromira
Przechodząc do, skróconego z konieczności, opisu prawobrzeżnej Częstochowy – a więc włości leżącej wokół grodu Miromira – zacznijmy najpierw te rozważania od przedstawienia imion naszych bohaterów. Po imieniu Częstoch, którego etymologię już znamy, pora najpierw zatem na analizę imienia Miromir – kasztelana grodu Mirów.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Wraz z rozwojem Dźbowa jego mieszkańcy podejmują starania o utworzenie własnej parafii. W 1937 roku biskup częstochowski Teodor Kubina rozpoczyna procedurę erygowania parafii w Dźbowie. Najpierw urządzono kaplicę w starej szkole, gdzie znalazło się też mieszkanko dla pierwszego proboszcza księdza Stanisława Guzika.
2012-04-12
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Z końcem XIX wieku postępuje przemysłowy rozwój Częstochowy. Do miasta przybywają mieszkańcy okolicznych wiosek za pracą. Do częstochowskich fabryk napływają też mieszkańcy Dźbowa.
2012-03-29
Brama Nakielska
Chciałbym Państwu przedstawić stanowisko archeologiczne, do niedawna nie znane, a odkryte w ubiegłym roku. Jest nim brama wjazdowa do średniowiecznego miasta Lelów, zwana „Bramą Nakielską” .
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
Pośpiesznie budowany kościół w Borze Zapilskim – opisany już w poprzednim odcinku - został ostatecznie uratowany. Zabezpieczony teraz przeciwpożarowo i z dachem pokrytym blachą stanowi jedną ze stacji na szlaku drewnianej architektury Śląska.
2012-03-01
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Zapilskim
W odległości 2 km od północno-wschodniego skraju parku krajobrazowego „Lasy nad Górną Liswartą” mamy skrzyżowanie ulic zaznaczone drewnianym kościołem. Przy ulicach tych leżą aż trzy miejscowości: Węglowice, Czarna Wieś i Bór Zapilski.
2012-02-16
Miasto pamięta o Gierymskim
Historia Lwowa z Perspektywy Częstochowy
Od warszawskich manifestacji po pielgrzymki
Pradawna Częstochowa
Znowuż chcą uprzemysłowić Ossonę?
Zmienne losy Kopca Kościuszki pod Hebdziem
Koniecpol miasto pomników i tablic pamięci
Średniowieczny Klasztor Lelowski
Dzieje częstochowskiego Browaru
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Dogasanie częstochowskich zapałek
Ponad 400 lat historii kościoła w Poczesnej
Grabówka – dawna gmina, teraz dzielnica
Kasztelania Miromira
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Historia miejscowości i parafii w Dźbowie
Brama Nakielska
Historia kościoła w Borze Zapilskim
Historia parafii i drewnianego kościoła w Borze Za
Niwa Częstocha #6
Pierwszy Sejmik w Częstochowie
Wręczyca Wielka dawniej i dziś
W 65. rocznicę morderstwa UBP
Niezwykły kościół na miejscu bukaciarni
Mówią o mnie Palestynka
Patron zakochanych z parafii w Konopiskach
Ekshumacja w Przymiłowicach
Niwa Częstocha #5
Opowieść grudniowa po latach trzydziestu
Ślady historycznej przeszłości Konopisk
Niwa Częstocha (4)
Węgierska Jesień 1956
Ślady pamięci o wielkich postaciach
Tajemnice koniecpolskiej krypty
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Historia powstania Aleksandrii wraz z parafią
Fascynujące wzgórze jurajskie - Prędziszów
W 72. rocznicę bitwy pod Mokrą
Katolicki Klub Turystki Aktywnej w Blachowni
67 Rocznica Powstania Warszawskiego
Jak powstał zalew w Blachowni
Angielski spiker „Błyskawicy”
300-lecie Warszawskiej Pielgrzymki Pieszej
Zapomniana już krwawa bitwa pod Choroniem
Możemy być dumni z 27 Pułku Piechoty
Sybirackie rocznice. Pamiętamy!
Poraj – niegdyś w parafii z Choronia
Szkolna konspiracja w regionie częstochowskim
Węgierscy żołnierze z kpt. Otto Esterhazym
Częstochowskie archiwum
Dział:
Informator Miasta
Kategoria:
Aktualności
